Hạ qua thu lại tới, một mùa thu dịu dàng mát mẻ mang lại cho
ta một cảm xúc bồi hồi, xao xuyến. Mùa thu này mà tới Hà Giang để tận hưởng
phong cảnh hoang sơ hữu tình, hòa mình vào những thửa ruộng bậc thang khoe sắc
vàng thoang thoảng hương lúa non thì còn gì bằng. Nếu bạn có dự định tìm một
nơi phong cảnh yên bình sau những ngày làm việc căng thẳng mệt mỏi thì Hà Giang
sẽ là một lựa chọn tuyệt vời. Để khám phá Hà Giang này thì bạn có thể đặt tour
du lịch Hà Giang 3 ngày 2 đêm, tour
du lịch Hà Giang 4 ngày 3 đêm của Tour Du Lịch Hà Giang
Giá Tốt - Du Lịch Kỳ Việt. Tới Hà Giang ngoài thưởng ngoạn phong cảnh nên thơ hữu
tình thì ta còn được khám phá nền văn hóa đặc sắc của đồng bào nơi đây. Trong
bài viết này, tour Du Lịch Hà Giang Giá Tốt – Du Lịch Kỳ Việt xin giới thiệu tới
các bạn “ người La Chi ”
Người La Chi
Dân tộc La Chí với tên tự gọi Cù tê. Tên gọi khác: Thổ Ðen,
Mán, Xá. Dân số: 7.863 người. Ngôn ngữ: Tiếng nói thuộc nhóm ngôn ngữ Ka Ðai
(ngữ hệ Thái – Ka Ðai), cùng nhóm với tiếng La Ha, Cơ Lao, Pu Péo. Lịch sử: Người
La Chí có lịch sử cư trú lâu đời ở Hà Giang, Lào Cai. Người La Chí giỏi nghề
khai khẩn và làm ruộng bậc thang, trồng lúa nước. Họ gặt lúa nếp bằng hái nhắt
còn gặt lúa tẻ bằng liềm, đập lúa vào máng gỗ lấy thóc ngay ở ngoài ruộng. Họ sử
dụng cả ba loại nương với các công cụ sản xuất khác nhau: gậy chọc lỗ, cuốc,
cày. Người ta dành nương tốt nhất để trồng chàm, bông.
Ăn: Người La Chí có cách nấu và ghế cơm bằng hơi nước rất độc
đáo. Cơm nấu trong chảo to, cơm sôi thì vớt lên cho vào chõ đồ như đồ xôi. Cơm
dỡ ra không bị nát mà khô dẻo nhờ được đồ chín bằng hơi nước nóng. Có nhiều
cách giữ thực phẩm để ăn dần như sấy khô, làm thịt chua là phổ biến nhất. Da
trâu sấy khô là món ăn rất được ưa chuộng.
Họ thích để răng đen. Răng càng đen càng đẹp. Thanh niên
thích bịt răng vàng coi đó là hình thức làm duyên làm dáng, dấu hiệu của sự trưởng
thành.
Người La Chi
Mặc: Ðàn ông mặc áo dài năm thân, cài khuy bên nách phải,
tóc dài quá vai, đội khăn cuốn hay khăn xếp, thích đeo túi vải chàm có viền đỏ
xung quanh để đựng diêm thuốc và các thứ lặt vặt. Phụ nữ mặc quần, một số ít
còn mặc váy. Bộ y phục truyền thống là chiếc áo dài tứ thân xẻ giữa, yếm thêu,
thắt lưng bằng vải. Vào dịp tết, lễ người ta còn diện ba chiếc áo dài lồng vào
nhau. Nữ giới ưa dùng khăn đội đầu dài gần 3 mét. Màu chàm đen rất được ưa
thích. Nữ đeo vòng tai, vòng tay. Nam chỉ đeo vòng tay. Thầy cúng mỗi khi hành
lễ có y phục riêng. Ðó là bộ quần áo thụng, dài quá mắt cá chân, xẻ giữa, có thắt
lưng bằng vải, đầu đội mũ vải rộng, có quai. Trong một số nghi lễ, người hành lễ
đeo một miếng da trâu khô hoặc đội nón.
Ở:Họ thường sống từng làng ở vùng núi đất các huyện Hoàng Su
Phì, Xín Mần (Hà Giang). Nhà của mỗi gia đình là một quần thể kiến trúc gồm nhà
sàn - nhà trệt - kho thóc trong một phạm vi không gian hẹp. Kiểu kiến trúc kết
hợp chặt chẽ giữa sàn và nhà trệt là một sáng tạo văn hoá độc đáo. Mỗi nhà gồm
hai phần bằng nhau, mái lồng vào nhau, phần nhà sàn để ở, phần nhà trệt là nơi
làm bếp. Lên nhà mới phải mời thầy cúng về cúng xua đuổi ma bằng cách dùng ba
cây cỏ lá khua bốn góc nhà, bắt đầu từ góc của bố mẹ trước. Nếu người con trai
đã có bàn thờ ở nhà cũ thì tháo bàn thờ đó về lắp ở nhà mới trong vị trí của
người chủ gia đình. Trong suốt 13 ngày kể từ hôm lên nhà mới, bếp lửa luôn luôn
sáng thì mới may mắn.
Người La Chi
Phương tiện vận chuyển:Có sự kết hợp giữa cách vận chuyển của
cư dân vùng cao và cư dân vùng thung lũng. Phụ nữ phổ biến dùng địu đan bằng
giang hoặc địu vải. Cái địu đều có quai đeo trên trán để chuyên trở. Ðàn ông
dùng địu có hai quai đeo vai kiểu địu của người Hmông hoặc dùng đòn gánh đôi dậu.
Người La Chí địu trẻ em trên lưng khi đi xa hoặc lúc làm việc.
Chiếc máng lần là phương tiện dẫn nước phổ biến về đến tận
nhà hay gần nhà. Từ bến nước người ta chứa nước vào những ống bương dài tới
1,5m và vác lên nhà sàn để gần chạn bát dùng dần.
Dùng ngựa để thồ hàng cũng là một phương tiện phổ biến.
Các quan hệ xã hội:Gia đình ba thế hệ hay các cặp vợ chồng
cùng thế hệ chung sống với nhau là phổ biến. Mỗi họ có người đứng chăm lo việc
cúng. Ðó không phải là trưởng họ mà chỉ là người biết cúng. Người ta chọn người
giữ vị trí này bằng cách bói xem xương đùi gà.
Người La Chí có cách gọi tên theo nguyên tắc phụ tử liên
doanh với công thức là: họ - pô (bố) - tên con - tên riêng của người được gọi.
Người phụ nữ có con được gọi theo công thức sau: Mìa (mẹ) - tên con cả - tên chồng.
Tục nhận bố mẹ nuôi cho trẻ sơ sinh khá phổ biến. Trẻ chào đời
sau ba buổi sáng, gia chủ đặt một sợi chỉ đỏ trên một trên một bát nước đầy ở
trên bàn thờ, chờ ai đó vào nhà trước sẽ được làm bố mẹ nuôi, đặt tên cho cháu
bé. Trẻ khóc nhiều được quan niệm là tên chưa hợp, phải bói tìm dòng họ thích hợp
làm bố mẹ nuôi đặt tên cho con.
Thờ cúng: Người ta cúng tổ tiên vào các dịp lễ tết. Tổ tiên
được cúng ba đời đối với nam, hai đời đối với nữ. Theo phong tục, bố mẹ chôn
ngày nào con cái nhớ suốt đời không được gieo giống hay cho vay, mượn vào ngày
đó. Ðó không phải là ngày sinh sôi, phát triển.
Trong một nhà có nhiều bàn thờ cho mỗi người đàn ông. Bàn thờ
dựng theo thứ tự của bố, con trai út, các con trai thứ, trong cùng của con trai
cả. Mỗi bàn thờ được coi là hoàn thành phải qua ba lần cúng dỡ đi lập lại bàn
thờ mới.
Học: Các kiến thức và kinh nghiệm dân gian được trao truyền
giữa các thế hệ bằng miệng. Thần thoại, cổ tích đặc biệt phong phú giải thích
cho thế hệ trẻ nhiều hiện tượng thiên nhiên và xã hội theo quan niệm dân gian.
Người La Chi
Văn nghệ: Ngày tết, lễ trai gái thường hát đối đáp, chơi đàn
tính 3 dây, đàn môi. Trống, chiêng được dùng phổ biến.
Chơi: Tết Nguyên đán nam nữ thường tập trung ở bãi rộng chơi
ném còn, đánh quay, chơi đu thăng bằng. Tết tháng tám họ chơi đu dây. Trẻ em
thích chơi ống phốc.
Đó cũng là những kinh nghiệm du lịch Hà Giang mà du lịch Kỳ
Việt tổng hợp. Nếu bạn có thắc mắc gì thì có thể liên hệ với chúng tôi:
Điện thoại: (024) 32424670
Hotline: 0972578692
0 nhận xét:
Đăng nhận xét